Wim Houben I Home I Over I Abonneer


De dictatuur van de klok

Je mag van geluk spreken dat je niet geboren bent in de vroege middeleeuwen.

Als je de volwassen leeftijd haalde, werkte je van 's ochtends tot 's avonds op een akker. De opbengst was niet voor jezelf, maar ging grotendeels naar de landheer en de kerk.

Je had maar één broek en sliep samen met de rest van de familie in dezelfde, vochtige ruimte. Bovendien had je een brandende pijn in al je ledematen, door brood dat gemaakt werd van beschimmelde rogge na een mislukte oogst.

Toch had je één modern probleem niet: tijd.

Het leven volgde het ritme van de natuur. Je stond op met het licht, molk de koeien, oogste het graan. En je ging slapen wanneer het donker werd.

Er was geen klok. Geen tijdslijn. Geen "blokken" van een half uur. En geen gevoel dat de tijd van je weg tikt.

Dat veranderde in de vroege 20e eeuw. De fabrieksband vereiste dat het werk van honderden, soms wel duizenden mensen werd gecoördineerd. Tijd werd daarom zichtbaar gemaakt in de vorm van een klok.

Door tijd te scheiden van het leven, zijn we het gaan beschouwen als een ding dat we moeten beheersen en optimaliseren. En precies daarom hebben we vandaag het gevoel dat we altijd tegen de tijd vechten.

Want zodra je gelooft dat je tijd kan beheersen, ontstaat er druk om die zo goed mogelijk te gebruiken - en voel je je schuldig als dat niet lukt.

In plaats van te leven in de tijd, dwalen je gedachten constant af naar de toekomst. Angstig vraag je jezelf af of je alles wel gedaan krijgt. Je hebt een eindeloze takenlijst en probeert sneller, beter, slimmer, en langer te werken.

Maar het probleem is dat dit een eindloos spelletje is waarin je nooit het gevoel hebt dat je goed genoeg doet. Want hoe sneller je die takenlijst afwerkt, hoe sneller er nieuwe taken bijkomen. Hoe sneller je berichten beantwoordt, hoe meer nieuwe berichten je krijgt. Hoe harder je tijd probeert te beheersen, hoe meer je gevangen raakt in haar dictatuur.

De enige manier om jezelf te bevrijden, is door minder te doen.